آموزشگاه نجاری: منبت کاری و پیشینه آن

۱. گلابت:

گلابت، چکش چوبی مخصوص منبت کاری است که برای ضربه زدن به مقار و تراشیدن چوب از آن استفاده می شود. گلابت ها در دو نوع ساده و دسته دار موجود هستند. گلابت های ساده برای کارهای ظریف و گلابت های دسته دار برای کارهای سنگین تر استفاده می شوند.

۲. تیشه:

تیشه، ابزاری فلزی با لبه های تیز است که برای تراشیدن ابتدایی چوب و صاف کردن سطح آن استفاده می شود. تیشه ها در اندازه های مختلف موجود هستند و هر منبت کار با توجه به نیاز خود، تیشه مناسب را انتخاب می کند.

۳. مغار:

مغار، ابزاری فلزی با لبه های تیز است که برای حکاکی و ایجاد نقش و نگار بر روی چوب استفاده می شود. مغارها در انواع مختلف با لبه های خمیده، صاف، مورب و نوک تیز موجود هستند. هر نوع مغار برای حکاکی طرح خاصی استفاده می شود.

۴. سنباده:

سنباده، ابزاری زبر و سایشی است که برای صاف و صیقلی کردن سطح چوب استفاده می شود. سنباده ها در شماره های مختلف موجود هستند و هر شماره برای صاف کردن سطح چوب با زبری خاصی استفاده می شود.

۵. قَلَم:

قَلَم، ابزاری فلزی با نوک تیز است که برای ایجاد خطوط ظریف و نقش و نگار بر روی چوب استفاده می شود. قلّم ها در اندازه های مختلف موجود هستند و هر اندازه برای ایجاد خطوط با ظرافت خاصی استفاده می شود.

۶. مغار تخت:

مغار تخت، ابزاری فلزی با لبه صاف است که برای ایجاد سطوح صاف بر روی چوب استفاده می شود. مغارهای تخت در اندازه های مختلف موجود هستند و هر اندازه برای ایجاد سطحی با صافی خاصی استفاده می شود.

با داشتن ابزار و ادوات مناسب و با تمرین و ممارست می توانید در این هنر زیبا به مهارت بالایی دست پیدا کنید.

منبت کاری در گذر زمان و در سرزمین های مختلف، با توجه به ذوق و خلاقیت هنرمندان، به انواع مختلفی تقسیم شده است که هر کدام زیبایی و ظرافت خاص خود را دارند. در این مقاله، به معرفی برخی از مهمترین انواع منبت کاری می پردازیم:

۱. منبت ساده:

منبت ساده، رایج ترین نوع منبت کاری است که در آن از نقش و نگارهای ساده و هندسی مانند خطوط صاف، منحنی، دایره، لوزی و ... استفاده می شود. این نوع منبت کاری برای مبتدیان مناسب است و نیاز به مهارت و ظرافت کمتری دارد.

۲. منبت مشبک:

منبت مشبک، نوعی از منبت کاری است که در آن قسمتی از طرح به طور کامل از چوب جدا شده و نقش و نگار در آن ایجاد می شود. این نوع منبت کاری ظرافت و زیبایی خاصی دارد و نیاز به مهارت و دقت بالایی دارد.

۳. معرق:

معرق، نوعی از منبت کاری است که در آن از قطعات مختلف چوب با رنگ های متفاوت برای ایجاد طرح استفاده می شود. این نوع منبت کاری بسیار ظریف و پرکار است و به خلاقیت و ظرافت بالایی از سوی هنرمند نیاز دارد.

۴. خاتم کاری:

خاتم کاری، نوعی از منبت کاری است که در آن از قطعات کوچک استخوان، عاج، فلز و چوب با رنگ های مختلف برای ایجاد طرح استفاده می شود. این نوع منبت کاری بسیار نفیس و ارزشمند است و به عنوان یکی از صنایع دستی اصیل ایرانی شناخته می شود.

۵. منبت حجمی:

منبت حجمی، نوعی از منبت کاری است که در آن نقش و نگار به صورت برجسته و حجمی بر روی چوب حکاکی می شود. این نوع منبت کاری بسیار ظریف و پرکار است و به مهارت و دقت بالایی از سوی هنرمند نیاز دارد.

۶. منبت برجسته:

منبت برجسته، نوعی از منبت کاری است که در آن نقش و نگار به صورت نیمه برجسته بر روی چوب حکاکی می شود. این نوع منبت کاری ظرافت و زیبایی خاصی دارد و به نسبت منبت حجمی، نیاز به مهارت و دقت کمتری دارد.

۷. گره چینی:

گره چینی، نوعی از منبت کاری است که در آن از گره های مختلف چوب برای ایجاد طرح استفاده می شود. این نوع منبت کاری بسیار زیبا و منحصر به فرد است و نیاز به مهارت و ظرافت بالایی از سوی هنرمند دارد.

انتخاب نوع منبت کاری به سلیقه و مهارت هنرمند و همچنین کاربرد مورد نظر از اثر منبت کاری شده بستگی دارد. منبت کاری، هنری زیبا و متنوع است که می تواند در اشیاء مختلف مانند قاب عکس، جعبه جواهرات، میز و صندلی، درب و پنجره، آینه و ... به کار گرفته شود. با یادگیری این هنر زیبا می توانید آثاری نفیس و ماندگار خلق کنید و از زیبایی و ظرافت آنها لذت ببرید.

آموزشگاه نجاری "وود ایران " با ارائه دوره های آموزشی مختلف در زمینه منبت کاری، به هنرجویان علاقمند به این هنر زیبا کمک می کند تا با انواع مختلف منبت کاری آشنا شده و مهارت خود را در این زمینه ارتقا دهند. همچنین این آموزشگاه با ارائه "فیلم های نجاری" و "خدمات مشاوره ای" به هنرجویان، آنها را در مسیر یادگیری این هنر یاری می کند. با یادگیری منبت کاری می توانید به خلق آثار زیبا و ماندگاری بپردازید و از این هنر اصیل ایرانی لذت ببرید.

نقوش و طرح ها در منبت کاری، دنیایی از زیبایی و ظرافت را به نمایش می گذارند و از منابع مختلفی الهام گرفته می شوند. برخی از منابع رایج نقوش و طرح ها در منبت کاری عبارتند از: طبیعت: گل و برگ، درخت، حیوانات و پرندگان از جمله نقوش رایج در منبت کاری هستند که از طبیعت الهام گرفته شده اند. اساطیر: نقش و نگارهای مربوط به اساطیر و افسانه های ایرانی نیز در منبت کاری به وفور دیده می شوند. فرهنگ و تاریخ: نقوش و طرح های مربوط به فرهنگ و تاریخ ایران مانند بته جقه، اسلیمی، خاتایی و هندسی نیز در منبت کاری کاربرد فراوانی دارند. اشعار و ادبیات: اشعار و داستان های فارسی نیز می توانند منبع الهام برای خلق نقوش و طرح های زیبا در منبت کاری باشند. انتخاب نقوش و طرح ها در منبت کاری به سلیقه و مهارت منبت کار و همچنین به نوع شیء یا بنایی که قرار است منبت کاری شود، بستگی دارد.

برای خلق نقوش و طرح های زیبا و ظریف در منبت کاری، نیاز به ظرافت، دقت و مهارت بالایی است. منبت کاران ماهر با استفاده از ابزار و ادوات مختلف و با ظرافت و حوصله فراوان، نقوش و طرح های زیبایی را بر روی چوب حکاکی می کنند. اگر شما هم به این هنر زیبا علاقمند هستید، می توانید با شرکت در دوره های آموزشی "نجاری در خانه" و "نجاری به زبان ساده" که توسط آموزشگاه "وود ایران " ارائه می شود، مهارت خود را در این زمینه ارتقا دهید. همچنین می توانید با مشاهده "فیلم آموزش نجاری" که توسط این آموزشگاه تهیه شده است، با اصول و مبانی منبت کاری آشنا شوید. با یادگیری منبت کاری می توانید به خلق آثار زیبا و ماندگاری بپردازید و از این هنر اصیل ایرانی لذت ببرید.

کاربردهای منبت کاری بسیار متنوع و گسترده است و از اشیاء زینتی و لوازم منزل تا معماری فاخر را شامل می شود. در اینجا به برخی از کاربردهای رایج منبت کاری اشاره می کنیم:

۱. اشیاء زینتی:

منبت کاری از دیرباز در ساخت اشیاء زینتی مانند قاب عکس، جعبه جواهرات، آینه، ساعت، مجسمه و تابلوهای تزیینی کاربرد فراوانی داشته است. این اشیاء زینتی به دلیل ظرافت و زیبایی که منبت کاری به آنها می بخشد، از ارزش بالایی برخوردار هستند و می توانند هدیه ای نفیس و ارزشمند برای عزیزان باشند.

۲. لوازم منزل:

منبت کاری در ساخت لوازم منزل مانند میز و صندلی، درب های چوبی، کمد، بوفه، کتابخانه و اشیاء دکوری نیز کاربرد دارد. این لوازم منزل به دلیل زیبایی و ظرافتی که منبت کاری به آنها می بخشد، جلوه ای خاص به دکوراسیون منزل می دهند و می توانند فضایی گرم و صمیمی را در خانه ایجاد کنند.

۳. معماری:

منبت کاری در معماری ایرانی جایگاه ویژه ای دارد و از دیرباز در تزئین بناهای تاریخی مانند مساجد، کاخ ها، عمارت ها و خانه های سنتی استفاده می شده است. درب های چوبی منبت کاری شده، طاقچه ها، منبرها، قاب های پنجره و گره چینی ها از جمله تزئینات منبت کاری شده در معماری ایرانی هستند. این تزئینات منبت کاری شده، جلوه ای خاص به بناهای تاریخی می بخشند و هویت و تاریخ ایران را در آنها به نمایش می گذارند.

۴. تابوت:

منبت کاری در ساخت تابوت نیز کاربرد دارد. تابوت های منبت کاری شده به دلیل زیبایی و ظرافتی که دارند، می توانند آرامش و احترام را به بازماندگان متوفی القا کنند.

۵. اسباب بازی:

منبت کاری در ساخت اسباب بازی های چوبی نیز کاربرد دارد. اسباب بازی های منبت کاری شده به دلیل زیبایی و ظرافتی که دارند، می توانند هدیه ای منحصر به فرد و ارزشمند برای کودکان باشند.

علاوه بر کاربردهای فوق، منبت کاری در ساخت آلات موسیقی، وسایل ورزشی، لوازم اداری و ... نیز کاربرد دارد. منبت کاری، هنری ظریف و پرکاربرد است که می تواند جلوه ای خاص به اشیاء و بناها ببخشد و زیبایی و اصالت را به آنها هدیه دهد. با یادگیری منبت کاری می توانید به خلق آثار زیبا و ماندگاری بپردازید و از این هنر اصیل ایرانی لذت ببرید.